Taberd.org Help Hướng dẩn    
 
To friends
Đề mục: Âm nhạc
Chủ đề: 
Lần đầu tiên nghe bài "Đêm thánh vô cùng"
  (15 trả lời)
  Next
# 5310
  18 tháng 12, 2012 12:22  Huỳnh Ngọc Lâm viết

Kính thưa Thầy cùng các bạn,
 Tháng 12 đén báo hiệu 1 mùa Noel nữa lại về...trên đường đi làm và về nhả nhìn cảnh bà con bắt đầu háo hức chuẩn bị đón Gíáng sinh mình chợt nhớ về 1 kỹ niệm khó quên cũng vào dịp Noel hồi còn học năm cuối tiểu học trường Taberd , lớp Nhất 2 thầy Lê Công Vinh chủ nhiệm:đó là 1 buổi chiều thứ 5 hoặc thứ 7 có giờ Nhạc với 1 Cô giáo hình như tên Trang thì phải...Cô cho các em viết nốt nhạc và lời việt bài " Đêm thánh vô cùng", mình còn nhớ như in lúc đó vừa chép vừa tự hỏi "đêm thánh vô cùng" là sao? "xe chữ đồng" là cái khỉ gì chả lẻ là 1 chiéc xe có hiệu bằng đồng?? Lúc đó mình cũng chưa catholic nữa...đền chừng Cô cất tiếng hát và 1 số bạn catholic hát theo thì....trời thần ơi mình bị 1 cảm giác choáng ngợp bao phủ,bị 1 tình trạng như shock như mê đến nổi cất tiếng hát theo cũng không được,chỉ nhép nhép miệng và nước mắt cứ chực trào ra..và không còn thắc mắc "xe chữ đồng" là gì nữa...hình như lúc đó mình biết là được hát 1 bài thánh ca danh tỉếng.vĩ đại hay sao ấy....Đó là lần đầu tiên mình tiếp xúc với bài "Đêm thánh vô cùng" và thạt kỳ diệu thay cái cảm giac đó đến bây giờ vẫn còn,tuy không mãnh liệt như lần đầu tiên nhưng vẩn còn.....nhẹ nhàng và êm ái, sâu lắng trong tâm hồn mổi khi nghe Thánh ca Gíang sinh như: Silent night,Joy to the world,O Holy night,..
Hiện mình vẫn tìm lại được những cảm xúc đó qua các CD Thánh ca của dàn đại hợp xướng "The Mormon Tabernacle Choir" và của các ban nhạc khác.Cách đây 5 năm mình có tâng 1 người bạn (Phật giáo) 1 CD Christmas của Boney M và anh ta ca tụng thấu trời xanh "Qúa tuyệt vời" và cứ mỗi năm dịp Noel anh chàng lại mở CD này suót mùa
Đúng là Thánh ca Gíang sinh và nhạc Gíang sinh quá tuyệt phải khõng các bạn?
# 5318
  19 tháng 12, 2012 17:26  Tqthắng viết,  

Đêm thánh vô cùng là diễn dịch của bãn nhạc "silent night" có lẻ trong bài này có câu ....holly night...nên người dịch "phang" thành "Đêm thánh vô cùng", tôi vẫn không rỏ chử "vô cùng" phát xuất từ đâu ra, có lẻ lúc dịch sang tiếng Việt bãn nhạc này, người dịch đang ở tâm trạng "vô cùng" mến các đấng thánh, nhưng dầu sao khi đặt tên một bãn nhạc, người nhạc sỉ cần phải làm cho người hát, người thưỡng thức thấu đạt được ý nghĩa của bãn nhạc chứ không phải "bắt" người hát, người nghe theo ý mình. Tôi rất thích bãn nhạc này từ bao lâu nay, nhưng tôi chỉ hát theo bãn gốc "Silent night"...vì chử "vô cùng" turn me off. At last, I'm not offensive to the interpreter, but at least I know where it comes from.....

Hi, Lâm bài viết của bạn rất hay.

Thân, Thắng

# 5319
  19 tháng 12, 2012 17:51  Dũng viết,  

Lão Tử viết trong  Đạo Đức Kinh "Đại khối vô ngôn", mà có bản dịch là "Vũ trụ không nói gì cả", vũ trụ im lặng. Vũ trụ cũng đồng nghĩa với vô cùng. Tức là có một chuỗi  asscociation des idees từ

Vũ trụ <-> Vô cùng <-> Im lặng

=> Đêm thánh im lặng <-> Đêm thánh vô cùng.

Cái này không phải là "ngộ" tán phét mà là một nhánh của phân tích ngôn ngữ học, trong đó các ý tưởng trùng trùng, trộn lẫn, giao thoa, ôm ấp lẫn nhau, và các nhạc sĩ, thi sĩ chơi đùa , bông lơn với chữ nghĩa. Thế gian ngôn ngữ phi chân kinh. Và người đọc cũng nhập vào vùng phi biên giới của chữ nghĩa, cảm nhận ngay cả những gì tác giả không gửi gấm. Sáng tác thành những vòng tròn của những đợt sóng gây ra bởi hòn đá nhỏ đụng mặt nước lúc ban đầu.

Đó là lý do tại sao Bùi Giáng lại

Tôi gọi Mỹ Tho là Mỹ Thỏ
Mỹ Thọ muôn đời là Lục Tỉnh hôm nay
Tôi gọi Sóc Trăng là Sóc Trắng
Gọi người sương phụ gái thơ ngây
(Lẫn lộn lung tung)

 

# 5341
  23 tháng 12, 2012 11:41  Tqthắng viết,  
Dzũn à,
....tao đang tính chuyện quên luôn thì Thầy Đạo thức tao dậy và dạy tao về chữ "vô cùng" mà tao đã có ý kiến....thứ nhất, bàn loạn chữ "vô cùng" là do tao có ý kiến của tao chứ không phải là quyết định của nhân loại (you got that!), thứ hai, nhạc chỉ có hai từ, thứ nhất : sáng tác, thứ nhì: diễn dịch gia (+ thêm bớt); bây giờ tao vô đề...chử "vô cùng" là một tĩnh tự cũng là hai vần bằng nếu nói theo vần, riêng về ý nghĩa...tuần sau thứ sáu lúc tập trung nhà LHNgọc để đón Vinh đê xê, thì mày thữ nhãy lên bàn rồi hét...."vô cùng" (không ai hiểu mày hết) nhưng sau khi bàn của LHNgọc bị xập vì sức nặng của mày hay anh em "mời" mày xuống, mày nằm dưới đất rồi la lên "vui mừng", "tưng bừng", "an lành" thì may ra anh em hiểu ý mày mà đở mày dậy, thí dụ:

Đêm thánh vô cùng
...............................
Đêm thánh tưng bừng
Đêm thánh an lành
Đêm thánh vui mừng
....vân vân và vân vân....kể cả
Đêm thánh thiên thần....cũng có thể dể hiểu hơn Đêm thánh vô cùng (mà theo sự diễn đạt của mày Vũ trụ->Vô cùng->Im lặng.......mà theo thứ tự tao thấy mày "phang" chữ Im lặng vào nhóm chữ này thì hơi ..."vô duyên"...)
Đã thức dậy thì thói quen của tao là ...ăn sáng tức thì, hơn nữa Thầy Đạo có nói là "Diễn dịch sỉ" là bạn của thầy nên tao im luôn....nhưng có lẻ sang năm vào mùa Giáng sinh thì tao sẻ có ngẫu hứng để viết lại toàn bộ lời nhạc cho bãn "Silent Night" mà như "Diễn dịch sỉ" đã làm vậy.

........chúc các BE và gia đình một mùa Giáng sinh đầy hồng ân và một năm mới vạn sự như ý.

Trần quốc Thắng
# 5346
  23 tháng 12, 2012 21:33  Trần Đạo viết,  
Thưa các bạn đang tranh luận về bản nhạc Silent Night  ( bản nhạc gốc tiếng Đức :  Stille Nacht  1818) và bản dịch  ( ? ) sang tiếng Việt . Tranh luận  tìm sự thật phải có nhân chứng vật chứng .

SILENT NIGHT
-------------------

LYRICS HERE
Silent Night!
Composed by Joseph Mohr & Franz Xavier Gruber

Silent night, holy night
All is calm, all is bright
Round yon Virgin Mother and Child
Holy Infant so tender and mild
Sleep in heavenly peace
Sleep in heavenly peace

Silent night, holy night!
Shepherds quake at the sight
Glories stream from heaven afar
Heavenly hosts sing Alleluia!
Christ, the Saviour is born
Christ, the Saviour is born

Silent night, holy night
Son of God, love's pure light
Radiant beams from Thy holy face
With the dawn of redeeming grace
Jesus, Lord, at Thy birth
Jesus, Lord, at Thy birth "

Vietnamese Translation

Ôi đêm thanh vắng, đêm thánh thiện,
Vạn vật tĩnh lặng, tất cả bừng sáng,
Bao quanh Mẹ Đồng Trinh và Con Trẻ từ xa.
Hài Nhi thánh thật non nớt và dịu dàng,
Chìm trong giấc ngủ bình yên thiên đường,
Chìm trong giấc ngủ bình yên thiên đường.

Ôi đêm thanh vắng, đêm thánh thiện,
Các mục đồng rung động trước cảnh tượng,
Vinh quang tuôn đổ từ trời phía xa,
Các thiên binh cùng hát alleluia.
Đức Kitô, Đấng Cứu Thế đã hạ sinh.
Đức Kitô, Đấng Cứu Thế đã hạ sinh.

Ôi đêm thanh vắng, đêm thánh thiện,
Con Thiên Chúa, ánh sáng tình yêu trong ngần,
Hào quang chiếu dãi từ gương mặt Chúa rất thánh,
Với hừng đông của hồng ân cứu đô.
Ôi Giêsu, Đức Chúa, sinh nhật Ngài.
Ôi Giêsu, Đức Chúa, sinh nhật Ngài.


THƯA CÁC BẠN

Bản tiếng VIỆT trên đây là bản DỊCH thực sự của bản nhạc SILENT NIGHT  tiếng ANH  .

BẢN TIẾNG VIỆT NÀY KHÔNG THỂ HÁT ĐƯỢC , THEO NHẠC CỦA BÀI SILENT NIGHT .


( còn tiếp )


Chau linh Son Trần Đạo


# 5347
  23 tháng 12, 2012 22:55  Trần Đạo viết,  
( tiếp theo)

BÀI TIẾNG VIỆT DƯỚI ĐÂY CHẮC CHẮN KHÔNG PHẢI LÀ BẢN DỊCH CỦA  SILENT NIGHT , NHƯNG LẠI CÓ THỂ THEO NHẠC CỦA SILENT NIGHT MÀ HÁT NGON LÀNH  .




Đêm thánh vô cùng, giây phút tưng bừng
Đất với trời se chữ đồng
Đêm nay Chúa con thần thánh tôn thờ
Canh khuya giáng sinh trong chốn hang lừa
Ơn châu báu không bờ bến
Biết tìm kiếm của chi đền

Ôi Chúa thiên đàng, cam mến cơ hàn
Nhấp chén phiền vương phong trần
Than ôi Chúa thương người đến quên mình
Bơ vơ chốn quê nhà lúc sinh thành
Ai đang sống trong lạc thú
Nhớ rằng Chúa đang đền bù

Tinh tú trên trời, sông núi trên đời
Với thánh thần mau kết lời
Cao sao hóa công đã khéo an bài
Sai con hiến thân để cứu nhân loại
Hang chiên máng rêu tạm trú
Bốn bề tuyết sương mịt mù


TIẾC THAY NÓ LÀ MỘT BÀI LẠ HOẮC .

Nếu coi đây là bản dịch thì  tại sao  Silent night ,Holy night  lúc thì " Đêm Thánh Vô Cùng, Giây Phút tưng bừng "  lúc thì  " Ôi Chúa Thiên Đàng, Cảm Mến Cơ Hàn "  lúc thì  " Tinh Tú Trên Trời , Sông Núi Trên Đời "

Vậy thì kết luận ra sao ?  Dễ thôi , tác giả bản tiếng VIỆT   " Đêm Thánh Vô Cùng " chì mượn nhạc của bài hát Silent Night để chế một bài mới theo ý của ông ta .

Để dễ hiểu , xin tring ra 1 thí dụ
--------------------------------

1 .Cầu Cho Nước Việt Nam .( của Hải Linh)

"Mẹ ơi , đoái thương xem nước Việt Nam ,
Trời u ám chiến tranh điêu tàn
Mẹ hãy giơ tay ban phúc bình an ,
Cho Việt Nam qua khúc nguy nan ."


2 . Cầu cho ruộng lúa nhà con   ( của vô danh )

" Mẹ ơi doái thương xem lúa nhà con ,
Chuột nó cắn đứt bông cả rồi
Mẹ hãy giơ tay xua đuổi chuột đi
Cho nhà con có bữa no nê ."

BẢN NHẠC 2 CHỈ MƯỢN NHẠC CỦA BÀI HÁT 1  ĐỂ HÁT , CÒN Ý NGHĨA KHÁC HẲN BÀI 1  .

Đến đây  chắc chẳng còn ai muốn tranh luận gì về bản dịch của SILENT NIGHT  nữa .

THẾ CÒN  "SE CHỮ ĐỒNG LÀ GÌ ? "  Chắc chỉ có chính Tác Giả của nó giải thích đươc mà thôi  . Tiếc thay Tác giả đã qua đời . Tác Giả chính là NHẠC SĨ HÙNG LÂN , đã sáng tác bản VIỆT NAM MINH CHÂU TRỜI ĐÔNG . Ông là   cựu Chủng Sinh Đại Chủng Viên Saint Sulpice ( Xuân Bích ) Hanoi  .
Xin cải chính lời Q. Thắng , tôi không phải là bạn của ông , mà chỉ có hân hạnh học cùng Đại chủng viện với ông nhưng dưới ông cả chục lớp . Ông là bạn của Nhạc Sư Hải Linh , thầy dạy nhạc của tôi .

Nhắn tin các bạn khác như  SON, BÍNH , NGỌC ..... tại KIM  hôm 22/12/2012 có thắc mắc về bản dịch của Silent Night , đọc đến đây chắc bớt thắc mắc phần nào .
Bạn nhạc Đêm Thánh Vô Cùng đã được Tòa Giám mục Hanoi trước năm 1954 duyệt xét và cho phép in phổ biến rồi , nên có gì lo lắng về tín lý . ( Nihil Obstat , Imprimatur  = Không có gì cản trở , được phép in ) .
Và Hiển nhiên được hát trong nhà thờ .

Sau cùng  : MERY CHRISTMAS & HAPPY NEW YEAR  to ALL .

Trần Đạo
# 5352
  24 tháng 12, 2012 13:29  Huỳnh Ngọc Lâm viết,  
Chúc Thầy và tòan thể các bạn Taberd 76 cùng gia đình 1 mùa Noel thật vui tươi hạnh phúc an lành,tràn đầy Hồng Ân Chúa Giáng sinh và năm 2013 dồi dào sức khỏe,vạn sự như ý. Quay về nhạc Noel mình thấy phân ra 2 nhóm:
 1-Thánh ca Noel,ca ngợi Chúa Gíang sinh như:O HOLY NIGHT,SILENT NIGHT,JOY TO THE WORLD, HARK THE HERALD ANGELS SING , IT CAME UPON A MIDNIGHT CLEAR, O COME ALL YE FAITHFUL AWAY IN A MANGER, GOD REST YE MERRY GENTLEMEN, THE FIRST NOEL, WHAT CHILD IS THIS , FOR UNTO US . THE LITTLE DRUMMER BOY, WE THREE KINGS.., IL EST NÉ LE DIVIN ENFANT...
   2-Nhạc Noel còn lại diễn tả niềm vui Noel: JINGLE BELLS , WINTER WONDERLAND,SANTA CLAUS IS COMING TO TOWN, FROSTY THE SNOWMAN,LET IT SNOW, SLEIGHRIDE, HERE COME SANTA CLAUS,O TANNENBAUM (Mon beau sapin),JINGLE BELLS ROCK,THE 12 DAYS OF CHRISTMAS...
Những bản nhạc thuộc 2 nhóm trên hòa quyện vào nhau thành 1 dòng nhạc Noel nói chung làm người nghe cảm thấy niềm vui rộn ràng,cảm xúc dâng trào chuẩn bị đón Chúa Gíang sinh..và riêng bài Silent Night có lẽ đã được xếp vảo danh mục những bài hát bất tử như Le beau Danube bleu,Ave Maria, Canon v.v...
Nhạc Thánh ca Noel VN thì có : Đêm đông, Cao cung lên...và...
# 5359
  26 tháng 12, 2012 19:25  Dũng viết,  

Từ ngàn xưa Hữu Phước tiên sinh bấm độn đã biết rằng một ngày Trần lão quái sẽ làm một cuộc náo loạn Thiên Cung về mấy cái dzụ "Traduire, c'est trahir", "trà xanh không phải là trà tầu, nhưng trà tầu vốn là trà xanh", nên người mấp mé, mím chi:

"Người ta cho rằng thơ dịch phải hội đủ ba yếu tố “Tín – Đạt – Nhã”. Tín là chính xác và trung thành với bài thơ nguyên gốc từng từ ngữ đến điển tích. Đạt là diễn đạt được toàn ý tưởng của bài thơ và Nhã là trang nhã, bài thơ dịch phải có âm điệu dồi dào. Theo tôi có ba tác giả dịch thơ Đường nổi tiếng, mỗi người một vẻ, mỗi tác giả trội bật một yếu tố : 1) Thơ Đường dịch bởi Trần Trọng Kim đạt được chữ Tín vì ông là một học giả thâm nho. 2) Thơ dịch của Ngô Tất Tố hội được yếu tố Đạt, có thể giải thích vì ông là một nhà văn danh tiếng. 3) Còn thơ dịch của Tản Đà đã đạt được chữ Nhã, không có gì ngạc nhiên lắm vì ông là một trong những nhà thơ lớn nhứt trong thi đàn Việt nam.

Người dịch thơ phải đối diện một thử thách là giữ thế cân bằng giữa ba yếu tố - Tín Đạt Nhã. Dịch văn đã khó huống hồ là dịch thơ, là vì khi dịch thơ người ta phải dịch thơ ra thơ, nghĩa là phải dịch theo nghĩa và vần (và đôi khi phải dịch văn hóa này sang văn hóa khác). Dịch thơ là làm thơ hay phóng tác thơ, dựa theo ý chính của bài nguyên thủy và cảm hứng riêng mà sáng tác. Nhưng thơ Tứ tuyệt cô đọng, mỗi bài chỉ có 20 chữ (ngũ ngôn tứ tuyệt) hay 28 chữ (thất ngôn tứ tuyệt), ý tưởng hàm xúc và để lại cho người đọc còn nhiều tưởng tượng vì “ngôn tuyệt ý bất tuyệt” (lời hết mà ý không hết). Người đọc thơ tùy theo cách suy nghĩ, cảm hứng sẽ có những nhận thức khác nhau. Dịch thơ tứ tuyệt cũng thế, thơ dịch đa dạng tùy theo tác giả cảm nhận và diễn đạt vì bài thơ nguyên gốc chỉ có bốn câu, lời đã hết cho nên đôi khi nhờ bài thơ dịch để tả ngụ ý chưa được nói ra."

Hữu Phước tính, không bằng trời tính, Phước có ngờ đâu Trần lão quái là dân xứ Quảng, cao lầu Hội An chính hiệu

Quảng Nam hay cãi,
Quảng Ngãi hay co
Bình Định hay lo
Thừa Thiên ních hết!

Bèn có thơ tán thán Trần Lão quái "Tạo hoá (lão quái) gây chi cuộc hí trường".  

# 5367
  27 tháng 12, 2012 02:29  Tqthắng viết,  
............để trả lời cho Dzũn......

Bài thơ mình tự làm ra
Cớ sao lại mượn Tãn Đà vô đây
Hay là háo danh kiểu tây
Nhưng tây nó khác mình đây hơi "đù"

      Mình "đù" thì cứ nhận "đù"
      Cớ sao cắt nghĩa gật gù khen hay
      Mượn vần "lượm" chữ đâu hay
      Tự mình làm lấy ta đây mới là

                Ngày xữa ngày xưa ông cha
                Làm thơ thời đó đúng là thật hay
                Nhưng nay thời thế đổi thay
                Mà mình cứ mãi "lay nhay" gậm nghiền

                         Cha ông thức dậy cũng phiền
                         Tưỡng rằng mở lối trước tiên chỉ đường
                         Nào ngờ con cháu hết đường
                         Cứ mãi theo bước cùng đường "cụt chân"

                                          Bốn câu sau nhắn bạn hiền
                                          Đâu phải bắc kỳ ngẫu nhiên là tài
                                          Mà mình đâu kém anh hài
                                          Anh hài diễu giở kém tài mình "phô"

.........................bốn câu sau dành cho bạn Dzũn....nhé