Thành Tây Đô là công trình quân sự vững chãi bậc nhất được xây dựng từ thời nhà Hồ vào năm 1397. Cho đến nay, cố đô đá này vẫn được đánh giá là có lối kiến trúc độc đáo bậc nhất Đông Nam Á, mới đây đã đượccông nhận là di sản văn hóa thế giới.

Thành Tây Đô (hay còn gọi là thành nhà Hồ, thành Tây Giai) bên ngoài xây đá, còn bên trong chủ yếu là đắp đất, trên bình đồ kiến trúc gần vuông, hai mặt Nam và Bắc của thành nhà Hồ dài hơn 900 m, Đông và Tây dài hơn 700 m và tường thành bao quanh.

Các phiến đá có chiều dài trung bình 1,5 m, có tấm nặng tới 15-20 tấn.Chúng được xếp chồng lên nhau, không cần chất kết dính mà vẫn đảm bảo độ bền vững.

Trong lịch sử, thành từng được coi là trung tâm chính trị – kinh tế – văn hóa – xã hội nước ta. Dù chỉ tồn tại trong thời gian ngắn ngủi 7 năm (1400-1407) dưới triều Hồ, nhưng đây là một kiến trúc độc đáo và thực sự là một di sản quý báu.

Những tảng đá xây dựng thành được đẽo vuông vức, công phu, ít nhất cũng tạo được từ 4 đến 5 mặt phẳng, có tấm rất to ở cửa Tây dài tới 5,1m; rộng 1,59m; cao 1,30m, được xếp chồng lên nhau thành hình chữ công.

Thành có 4 cửa. Cửa phía Nam rất giống cửa phía Nam thành Thăng Long. Quanh thành có hào sâu, phía trong là cung điện uy nghi lộng lẫy. Từ cửa Nam xây đường lát đá thẳng đến đàn Nam Giao ở Ðốn Sơn.